Diyabet Diyeti
DİYABET DİYET ÖRNEKLERİ
Hazırlayan: Diyetisyen Canan Okutan
1400 KALORİLİK DİABETES MELLİTUS DİYETİ
Kahvaltı:
Şekersiz 1 su bardağı süt
1 Dilim beyaz peynir
2 Dilim ekmek
Domates, salatalık
Ara Öğün: 1 Meyve, yarım kase yoğurt
Öğlen:
Etli sebze yemeği
3 Yemek kaşığı makarna
1 Dilim ekmek
1 Tabak salata
Ara Öğün: 1 Meyve, yarım su bardağı yoğurt
Akşam:
90 gr. Haşlama et
3 Yemek kaşığı zeytinyağlı sebze yemeği
1 Dilim ekmek
Ara:
1 Meyve, 1 Dilim ekmek, 1 Dilim beyaz peynir
1800 KALORİLİK DİABETES MELLİTUS DİYETİ
Kahvaltı:
Şekersiz çay
1 Yumurta
1 Dilim peynir
2 Dilim ekmek
1 Meyve
Ara: 1 Su bardağı süt, 1 Meyve
Öğlen:
2 Köfte kadar ızgara et
4 Yemek kaşığı zeytinyağlı sebze yemeği
Salata, 3 Yemek kaşığı bulgur pilavı
2 Dilim ekmek
Ara:
1 Dilim peynir, 2 Dilim ekmek, 1 Meyve
Akşam:
1 Kase çorba
60 gr. Et yemeği
Salata
2 Dilim ekmek
1 Kase yoğurt
Ara: 1 Meyve, 1 Su bardağı süt
2000 KALORİLİK DİABETES MELLİTUS DİYETİ
Kahvaltı:
1 Su bardağı şekersiz süt
1 Adet peynirli tost
Domates salatalık
Ara: 1 Meyve, Yarım kase yoğurt
Öğlen:
3 ızgara köfte veya aynı miktarda et yemeği
Sebze yemeği
6 Yemek kaşığı pilav
Salata
1 Dilim ekmek
Ara: 1 Meyve, 1 Su bardağı ayran
Akşam:
90gr. Et yemeği
Sebze yemeği(1 Tabak)
1 Kase çorba
2 Dilim ekmek
Salata
Ara: 1 Su bardağı süt, 2 Dilim ekmek, 1 Dilim peynir
* Besin değişimi ne demektir?
- Diyet düzenlemede birbiri yerine geçebilen besinlerin neler olduğunun bilinmesi büyük kolaylık sağlar. Her grup içindeki besinler hemen hemen aynı miktar enerji, protein yağ ve karbonhidrat sağladıklarından birbirinin yerine kullanılabilir. Her grupdaki değişim listesindeki besinlerin ancak gösterilen miktarları birbirinin yerini alır. Besinler vitaminler ve mineral değeri yönümden de birbirine benzer olmalıdır.
Değişime örnek verilecek olursa bir tabak sebze yemeği, 30 gram et ve bir ince dilim ekmek yerine 2 adet etli biber dolması yenilebilir. Bir bardak süt veya bir adet meyve yerine bir bardak yoğurt yenebilir.
* Bir diyabetli için vitamin mineral desteği gerekli midir?
- Sağlıklı ve dengeli beslenen bir şeker hastasında ilave vitamin veya mineral almaya gerek yoktur. Ancak yaptığımız gözlemler hastaların yeteri kadar sebze ve meyve yemediğini göstermektedir. Bu nedenle şeker hastaları ilave vitamin desteği almalıdır. Şeker hastası vejeteryan ise vitamin B12, folat, kalsiyum, demir ve çinko ihtiyacı olabilir.
Düşük kalorili beslenenlerde demir ve folata, yaşılılarda kalsiyum, B12 ve folat vitamine, ayak yarası olanlarda çinkoya, gebe kalan şeker hastalarında demir, kalsiyum, folat ve çinkoya olan ihtiyaç artabilir.
Balık yemeyen hastalar ve koroner kalp hastalığı olanların omega-3 ve antioksidan vitamin alınması faydalıdır.
Şeker hastalarında özellikle mağnezyum eksikliği sık görülmektedir. Belirli artalıklarla mağnezyum düzeyine bakılmalı ve eksik ise günde 300 mg olarak B6 vitaminiyle birlikte alınmalıdır.
Benfotiamin vitamini şeker hastalığının göz ve sinir hasarını azalttığından kullanılmalıdır.
Krom eksikliği varsa krom pikolinat alınabilir.
Kolesterolü yüksek, HDL kolesterolü düşük kişilerde niasin ilavesi veya tedavisi faydalı olabilir. Ancak niasin fazlalığı kan şekerini yükseltebilir, karaciğer testlerini bozabilir, bu nedenle dikkatli kullanmak gerekir.
Sinir hasarı olanlarda (nöropati) biotin vitamini ve alfa lipoik asit kapsülleri faydalı olabilir. Yapılan bir bilimsel çalışmada L-carnitin kullanımının (1000 mg/gün) nöropati tedavisinde faydalı olduğu gösterilmiştir.
Sık idrar yolu iltihabı olanlarda antibiyotiklere ilaveten Cranberry (kırmızı renk yaban mersini-Türkiye’de yok ) isminde satılan kapsülleri enfeksiyonun tekrarını önleyebilir.
Tokluk şekeri yüksek olanlarda ilaç tedavilerine ek olarak psyllium posa kapsül kullanımı faydalı olabilir.
Yeteri kadar antioksidan vitamini gıdalarla almak için günde 3 defa sebze, 2 defa meyve yemek gerekir.
A vitamini rastgele alınmamalıdır. Vücutta birikerek zararlı etkiler yapabilir.
D vitamini laboratuar tetkiki ile eksikliği varsa (< 30 ise) mutlaka alınmalıdır.
Gebelikte 10000 üniteden fazla A vitamini zararlı olur.
E vitamini günde 400 üniteden fazla alınmamalıdır. Yüksek E vitamini alanlarda beyin kanaması riski olabildiği gibi kolesterol düşürücü ilaçların etkisini azaltır.
Aspirin alan kişilerde E vitamini çok düşük dozda alınmalı veya alınmamalıdır. C vitamini sigara içenlerde günde 250 mg, içmeyenlerde 200 mg kadar her gün alınmalıdır.
Şeker hastalarının bazıları çeşitli otları veya bitkileri kaynatıp içerek hastalığın düzeldiğini zannetmektedirler. Bu bitkilerin vücuda faydadan çok zarar verdiği unutulmamalıdır. Yapılan bazı bilimsel çalışmalarda tarçının az miktarda şekeri düşürdüğü gösterilmiş ise de bu durum ilacı kesip tarçın alınması anlamına gelmez. Dut yaprağı veya aloe veranın şekeri düşürdüğü iddia edilmiş ise de bilimsel olarak ispatlanmamıştır ve bugüne kadar insan çalışmaları yapılmamıştır. Bu nedenle bitki veya herbal ilaçları şeker hastalığı tedavisi için kullanmayınız. Ancak mavi-mor renkteki yaban mersini faydalı olabilir. Mavi-mor renkteki yaban mersini taze veya dondurulmuş olarak satılmaktadır. Piyasada satılan kırmızı renk yaban mersini kurusu şeker hastalarına zararlıdır. Çünkü şekerle muamele edilmiştir.
Stresli kişilerde stresi azaltmak ve rahatlamak için yoga, reiki gibi yöntemler faydalı olabilir. Ancak bu yöntemler asla şeker hastalığı tedavisi için kullanılamaz.
Tokluk kan şekeri yüksek ise yulaf ezmesi yemek ve psillium posa kullanmak faydalı olabilir.